Om gek van te worden.. De regeltjes, kaders, het denken in ‘zo hoort het’ , alsof ik tegen een grote muur oploop. En dan heb ik het over mijn werk in het onderwijs, gecombineerd met zorgtrajecten en samenwerkingen met zorginstanties.

Ik liep er al tegen aan toen ik als twintiger begon als juf voor de klas. Ergens voelde ik dat de inrichting van school voor mij niet klopte, maar ik kon mijn vinger er niet op leggen. Het werk zelf, met kinderen en ouders, vond ik heel erg leuk. Het lesgeven, en het contact met ouders en kinderen, deed ik met mijn hart en het gaf me ontzettend veel voldoening om kinderen zien te ontwikkelen.

Maar de methodes, de regels en de verwachtingen liet ik zoveel mogelijk los. Ik kon daar moeilijk mee omgaan en het stond me in de weg om vanuit mijn gevoel en hart , mijn lessen vorm te geven. De handelingsplannen, de protocollen, de verwachtingen in welke lijn een kind een bepaalde ontwikkeling moest laten zien, ik begrijp dat er tools nodig zijn om te monitoren. Maar hoe kan een kind zich vrij ontplooien, als de ontwikkeling en kaders vergeleken en beoordeeld worden aan de hand van standaard gemiddelde grafieken?

Voor de start van ieder schooljaar kreeg ik een overdracht van de klas, van de voorgaande collega. Wat mij op een gegeven moment opviel, was dat in deze overdrachten voornamelijk de focus lag op de ‘problemen’. “Daan vindt het lastig om zijn aandacht bij de les te houden, bij drie waarschuwingen wordt hij apart gezet”, stond er in de overdracht. En dan kreeg ik Daan in de klas en zag ik een wiebelkont die inderdaad zijn aandacht moeilijk vast kon houden.

Maar ondertussen was hij aan het friemelen met papiertjes, daar mooie werkjes van aan het vouwen, en stond hij altijd als eerste klaar om te helpen in de klas als er iets gedaan kon worden. Met liefde en veel enthousiasme, bracht hij de kopjes weg als deze nog op mijn bureau stonden. Ik werd verdrietig bij het idee dat hij al die jaren, gecorrigeerd of zelfs gestraft werd, op het uiten van zijn enthousiasme, energie en creativiteit. Het enige wat we kinderen dan meegeven is de boodschap dat je niet goed bent zoals je bent en dat je je moet aanpassen om geaccepteerd te worden.

Ik probeerde het anders te doen. Want ik begrijp ook dat niet overal ‘afwijkend’ (lees ander) gedrag, wordt geaccepteerd. Ik besloot om met veel geduld te gaan kijken naar wat Daan écht nodig had.  Begrip, acceptatie, een liefdevolle aanpak en duidelijkheid. Ik legde aan Daan uit dat ik het zag dat het voor hem moeilijk was om zijn aandacht bij theoretische vakken te houden. Dat hij liever iets met zijn handen deed. Ik gaf hem die ruimte. Hij mocht van mij papiertjes vouwen of tekenen, wanneer ik een uitleg aan het geven was. Ik prees zijn enthousiasme wanneer hij door de klas heen wilde roepen, maar leerde hem ook te herkennen wanneer het storend kon zijn en en hoe hij dan om kon gaan met uitgestelde aandacht.

Het ging snel beter, want hij wist en voelde dat ik hem zag. Ook zijn aandachtspanning ging vooruit, hij zat goed in zijn vel en dat hielp bij het leren. Ik heb hem nooit apart hoeven zetten. Bij mijn collega zat hij met regelmaat in het voorraadhok tussen de twee lokalen in te werken, omdat ze hem te storend vond. Wetende dat ik niet alles en iedereen kan veranderen, probeerde ik het iedereen op zijn eigen manier te laten doen, maar thuis had ik er buikpijn van.

Dit is één van de vele voorbeelden waar ik het onvermogen zag en zie binnen het onderwijs en de (jeugd)zorg, om het kind te zien voor wie het werkelijk is en wat het nodig heeft. In plaats daarvan wordt het in het keurslijf van het school – en maatschappijsysteem geperst. Ik ben destijds het onderwijs uitgegaan.

Nu ik toch weer na zoveel jaren, in het onderwijs terecht ben gekomen (de passie blijft) lijkt er niet zo veel veranderd. Wel zijn er steeds meer mensen die het anders willen, maar het systeem is log en traag.

Soms denk ik dat er iets voor nodig is om het helemaal vanaf nul af aan opnieuw op te bouwen. Alle traditionele kaders en regels overboord. Het hoofd eruit, meer hart erin. Door het gehamer op de regels en kaders, lijken we soms te vergeten dat lesgeven en werken met kinderen vooral bezieling nodig heeft. Daarvoor moeten we voorbij de vaste kaders durven kijken in plaats van ons hier aan vast te houden.

Vanuit waar ik nu sta, en in de functie binnen het onderwijs in een andere vorm, blijf ik hopen dat we gezamenlijk kleine veranderingen teweeg kunnen brengen om zo ieder kind zich naar eigen talenten te laten ontwikkelen. Helemaal gezien de oplopende cijfers van mentale problemen onder jongeren lijkt dit hard nodig.

Loop je vast met jouw kind in de zorg of het onderwijs? Wij denken graag met je mee in nieuwe mogelijkheden! Plan een gratis kennismaking in via ons afsprakensysteem. 

Heb je een vraag over de ontwikkeling of voortgang van je kind? We denken graag met je mee. Boek zelf gemakkelijk een online adviesgesprek!