“De jongere laat ongewenst gedrag zien en kan zich niet goed concentreren in de klas.” Een veelgehoord en voorkomend ‘probleem’, waarvan we ons kunnen afvragen wat hier de oorzaak van is. Maar vooral of het probleem bij het kind ligt of dat er verandering in aanbod nodig is bijvoorbeeld.

Concentratie heeft te maken met de mate waarin je je kunt focussen en hoe lang je ergens je aandacht bij kunt houden.

Een kind van 8 jaar kan zich gemiddeld 15 minuten concentreren tegenover een kind van 11 die zijn aandacht 20 tot 30 minuten kan vasthouden of een volwassene die zich gemiddeld 1,5 kan focussen. De mate waarin we de concentratie kunnen vasthouden wordt beïnvloedt door processen in de hersenen.

In de tienerjaren verandert er veel en zo ook in de hersenen. Ook wel het puberbrein wordt genoemd, wat zeker de moeite waard is om in te verdiepen. Dit geeft inzicht in gedragingen van jongeren die bestempelt worden als risicovol of onverantwoordelijk. Doordat de werking van het brein verandert wat onder andere zorgt voor een hogere impulsiviteit, is dit ook van invloed op de mate waarin jongeren zich kunnen concentreren.

Wat in deze tijd ook een belangrijke rol speelt, en waar niet altijd bij stil wordt gestaan is de snelheid en hoeveelheid informatie wat we tot ons krijgen per dag. Zowel als kind als volwassene. Zonder dat we dit doorhebben, beïnvloedt televisie, computer, telefoons, social media de processen in het brein. Ook zien we een groot verschil met bijvoorbeeld films of tekenfilms van vroeger en nu. Onze hersenen raken gewend aan de mate waarop wij informatie tot ons krijgen. Wanneer wij dus gewend raken aan steeds snellere processen, maar het lesaanbod wordt op een rustige manier aangeboden, is het ook lastiger om hier de aandacht bij te houden. Maar zelfs voeding en beweging hebben veel invloed op de mate waarin we ons kunnen focussen. Wanneer we bijvoorbeeld veel suikers eten, waardoor er pieken en dalen ontstaan in de suikerspiegel, is het haast niet te doen om je te focussen op het moment dat je suikerspiegel daalt.

We kunnen wel concluderen dat het concentratievermogen ontzettend belangrijk is en van invloed is op het leer-en ontwikkelingsproces. Wanneer er leerproblemen zijn, is het vaak raadzamer om te oefenen met het focussen dan (nog) meer cognitieve input geven.

Hoe kun je oefenen met het trainen van focus en concentratie?

• Benoem het afgeleid zijn of niet kunnen focussen niet op een negatieve manier maar benoem dat je ziet dat iemand is afgeleid. Vraag wat het nodig heeft om weer terug te kunnen gaan aan het werk of geef zelf maximaal 2 opties. Bijvoorbeeld even kort bewegen of een glas water drinken en dan weer het werk herpakken.
• Maar er iets leuks van om de spanningsboog te trainen zonder competitievorm. Probeer de tijd bij te houden dat het lukt om je te focussen op een taak.
• Wissel af om te werken mét en zonder omgevingsgeluiden. Het kan gunstig zijn om je af te sluiten voor omgevingsgeluiden (door een rustige plek of een koptelefoon). De keerzijde is wel dat er een afhankelijkheid ontstaat om in rust te kunnen werken en de realiteit is dat dit niet altijd geboden kan worden.
• Deel werkzaamheden op in blokken en wissel af. Laat een jongere ook zelf ontdekken en biedt structuur en overzicht in de taken die afgerond moeten worden door dit bijvoorbeeld visueel te maken.
• Een goede doorbloeding is van belang voor een goede concentratie. Zorg dus voor regelmatige beweging. Ondanks dat er soms nog steeds verwacht wordt dat kinderen langere tijd stil zitten, is dat dus eigenlijk niet van ze te vragen, en is het aan te raden om tussendoor verschillende bewegingsvormen te integreren en ermee te oefenen om na de beweging weer terug te gaan naar focus.
• Zorg voor gezonde voeding voor balans in de suikerspiegel waardoor de hersenen beter informatie tot zich kunnen nemen.

Heeft jouw kind moeite met concentratie en focus en wil je hier eens over sparren? Neem contact met ons op voor een sparrings/adviesgesprek